Türkiye Prefabrik Birliği / Beton Prefabrikasyon 131. sayı söyleşimiz

Türkiye Prefabrik Birliği / Beton Prefabrikasyon 131. sayı söyleşimiz

                                                                                                                                                                             

                                                                                                                            26.04.2019

1)      Satuğ ve ÜlküKüçükkayalar’ın eğitim ve ana hatlarıyla iş yaşamlarının tarih/yer satır başları

1961 Bursa doğumluyum. Liseyi Bursa Anadolu Lisesinde okudum ve üniversite eğitimimi ODTÜ inşaat mühendisliği bölümünde tamamladım. Eşim Satuğ Küçükkayalar da 1960 Balıkesir doğumludur. İlk, orta, lise öğrenimini Anadolu’nun çeşitli yerlerinde okumuş ve üniversite eğitimini, ODTÜ inşaat mühendisliği  bölümünde tamamlamıştır. 1984 yılından beri inşaat sektöründe BURSA merkezli özel girişimci olarak çalışmaktayız. 1992’de kurucu ortağı olduğumuz PB Prefabrik A.Ş ile beton prefabrikasyon serüvenimiz başladı ve  1992 yılından itibaren de mezuniyetimizden beri gönül verdiğimiz beton prefabrikasyonun birer neferi olduk. 1995 yılından itibaren de şu an sahibi olduğumuz KA YAPI San. Ve Tic. A.Ş.’nin kurumsal yapısı içinde tasarım odaklı iş üretmek, yenilik ve gelişmelere açık olmak adına ülkemizin ekonomik ve sosyal gelişimine ayak uydurma gayretiyle hayatımızın kilometre taşlarını oluşturduk. Beton prefabrik ısı yalıtımlı, çift cidarlı paneller  Türkiye’de ilk üretim ve uygulamalarını yaptığımızı; hatta bu konuda hala tek olduğumuzu söylemeliyim.

2)      KA YAPI niçin Bursa’da konuşlu ve Bursa’da faaliyet gösteren prefabrikasyon şirketlerinin birbirleriyle ilişkileri, bölgenin yarattığı avantajlar/dezavantajlar

Niçin Bursa? Bursa, Türkiye ekonomisine yön veren 2. büyük kent, Lokomotif sektörlerin merkezi. Kadim bir ticaret ve tarım kenti iken endüstrinin de önemli merkezlerinden biri haline gelmiştir. 1961 yılında Türkiye’nin ilk Organize Sanayi Bölgesi Bursa’da kurulmuştur. Dolayısı ile endüstriyel yatırımların hızla çoğalması Bursa’da prefabrikasyonun önem kazanmasına ve gelişmesine yol açmıştır. Bursa’da şu an 5 firma beton prefabrik yapı elemanı üretimi yapmaktadır. Yakın zamana kadar bu sayı 7 idi. Bu 5 firma, kendi aramızda yılda 2-3 kez değerlendirme toplantıları yaparız. Serbest ekonomi düzeni içinde sıkı bir rekabetimiz olsa da bazı paylaşımları yapabiliyoruz. Yanıbaşımızda rakibimizin olması hepimizi diri tutuyor, gelişmemize itici güç oluyor. Hem fiyat, hem de hizmet rekabeti yaratıyor ve bu durumda yatırımcının menfaatine gelişiyor.

3)      KA YAPI’yı diğer prefabrikasyon sektörü şirketlerden biraz daha farklı kılan unsurlar/yaklaşımlar var mı ? (özel projeler, uygulamalar, ürünler ve konuttaki çabalar, vb.)

KA Yapı metraja oynamayan, daha çok tasarım ve proje odaklı çalışan bir prefabrikasyon firmasıdır. Her ne kadar ‘’ prefabrikasyon’’ un tanımında ve ana fikrinde tekrar eden, hızlı (seri) üretim varsa da aynı zamanda kalite ve ekonomi de var. Günümüz üretim anlayışında insan, hammadde ve doğal kaynakların her türlüsünün doğru kullanılması, israf edilmemesi var. Temelde inşaat sektörünün içinde yer alıyoruz. Hepimizin bildiği gibi sahada, şantiyelerde yap-boz; kır-dök-yeniden yap gibi sebep verilen, göz ardı edilen kaynak israfı, prefabrikasyonun doğru kullanılması ile önlenebilir; çünkü prefabrikasyon tasarımında bunları önceden görmeniz ve çözümünü önceden yapmanız, belirlemeniz gerekmektedir. Biz KA YAPI olarak, bu tür yaklaşımlarla her projemizi kendi özelinde ele alırız, projeye özel çözümler getiririz; detaylarımızı buna göre geliştiririz.       

‘Islak birleşim’ vazgeçmediğimiz; sıkı sıkı tutunduğumuz bir kavramdır. Elemanların birleşim noktalarında kaynak kullanmamaktayız.1999 depremi sonrası Üniversitelerin dikkati çektiği nokta olan çatı düzleminde yatay ötelenmeyi kontrol altında tutan detay olarak çelik halatlar ile 

                                                                                 1/4

çatı gergi sistemini projelerimize dahil ettik. Prefabrik soket imalatı ve montajı yaptık. Örneğin, bu prefabrik soket işi, hem temellerin yapımına kalite ve güvenilirlik getirdi hem de üst yapımın montajına kolaylık ve doğruluk sağladı.  

Yapının taşıyıcı sistemini tasarlayan, üreten ve montajlayan prefabrik firmasının uygulama denetimini de yapabilmesi için montaj sonrası işverene sistemin tamamlayıcı detaylarına ait hiçbir işlemin bırakılmaması gerektiğinin altını çizmek isterim. Biz KA YAPI olarak arakatlı yapılarda da yekpare kolon kullanıyoruz; çünkü; Ülkemizdeki şantiye uygulama görgüsü ve alışkanlıklarını göz önüne alırsak, bu tamamlayıcı detayların özensiz uygulanmasının kötü sonuçlar doğuracağı endişesini taşıyoruz.   Bu nedenle prefabrik montaj sonrası tamamlayıcı işlerin yani mesnet donatılarının doğru yerleştirilmesinin ve tüm harçlamaların prefabrik firması tarafından yapılmasının doğru olduğuna inanıyoruz.

Mimari projelere uyumlu her olasılıklı çözüm sunduğumuz prekast merdiven ve asansör perdeleri, sistem perdeleri ve istinat duvarı panellerinin üretimini ve uygulamasını da yapıyoruz.

Öngermeli boşluklu döşeme imalatımızın yanı sıra filigran döşeme imalatı da yapıyoruz. Özellikle konut ve idari bina döşemelerinde filigran döşeme kullanmak görsel avantaj sağlıyor. Öngermeli panellerin sehim farklılıklarının görsel problemini ortadan kaldırdığı için daha güzel görünüm elde ediyorsunuz.

Çubuk sistem prefabrik yapı elemanları üretiminin yanı sıra; dikey prefabrikasyon diye adlandırdığımız taşıyıcı duvar panelleri yani çift cidarlı paneller ile çok katlı taşıyıcı sistemlerin  tasarım ve üretimine 1998 yılında tanıştığımız Thermomass® sistem ile başladık.  Bu arada uygulayıcısı olduğumuz Thermomass® yapı sisteminden de bahsetmek gerekir. Isı yalıtımlı (XPS) genellikle taşıyıcı olan betonarme sandviç panellerle yapılan bir yapı sistemidir. Sistemin kalbi, fiber liflerin özel bir reçine ile bağlanması ile elde edilen, çelikten 2 kat daha güçlü fiber kompozit bağlantı çubuklarıdır. Bu konektörler yanmaz, koroze olmaz, kimyasallara dayanıklıdır, hafiftir ve çok düşük ısı iletkenliğine sahip olduğundan iç ve dış kabuk arasında ısı köprüsü oluşturmazlar.

          O günden beri, ısı yalıtımlı veya yalıtımsız, giydirme cephe elemanı olarak Thermomass® panellerin yanısıra tamamen perde taşıyıcı sistem esasıyla, yerinde döküm beton ile ıslak birleşimli monolitik davranış gösteren double Wall (çift cidarlı duvar) paneller ile de bir çok projeye imza attık. Tek katlı olarak Bursa’da Jokey Kulübü Seyis Ofisi, Marmarabirlik Konferans Salonu, Bandırma’da Banvit Tesisleri Laboratuvar ve İdari ofis binalarının yapımından sonra ; 2002’de dünya’nın ilk Thermomass sistem çok katlı, Double Wall panelleri ile Ankara İncek’de 3 katlı villa yaptık. Bu arada 2004’de özel bir konut, iki-üç katlı konut ve iş yerleri projelerini tamamladık ve 2012’de Bursa Yenişehir’de 6 katlı konutlardan oluşan site  projesini dış duvarları Thermomass sistem yalıtımlı iç duvarlarını da yalıtımsız Double Wall taşıyıcı paneller ile gerçekleştirdik. İşyerleri, depolar, hastane, siteler, idari binalar, arıtma tesisi, konutlar gibi bu sistem ile endüstriyel tesisler yaptık ve yapmaya devam ediyoruz.

          Son yıllarda dikey prefabrikasyon ile ilgili gerçekleştirdiğimiz projelerimizi Beton Prefabrikasyon dergisinde zaman zaman tanıtmaya çalışıyoruz.

4)      30 yıl önceki prefabrikasyon ile bugünkü sektörü nasıl kıyaslarsınız, bu süreç içinde neler, nasıl değişti? Değişim kaçınılmaz mıydı, TPB bu değişime tanıklık etmekle mi yetindi?

30 yıl önce, yani 1990’ların başı bizim sektöre bil fiil adım attığımız yıllar Gök, Afa, Betoya, Eston,  

                                                                                      2/4

Demirağ gibi prefabrikasyonun okulu olan firmaların sektörde boy gösterdiği yıllar….. prefabrikasyonun yaygınlaştığı, hızlı büyüdüğü yıllarda endüstriyel yapılar pazarın çoğunu oluşturuyordu. Projelerinizi ihtiyaçlar belirliyor; açıklıklar, yükseklikler, yükler şimdiye göre daha küçük daha az, dolayısı ile kesitler ve eleman boyutları da daha küçük: Birim satış rakamları daha iyi, vadeler makul, üretici sayısı daha az idi. Günümüzde, yatırımcının talepleriyle ihtiyaçtan kaynaklı prefabrik elemanların boyutları büyüdü ;  yükler arttı. Yaşanılan deprem tecrübeleri ile yönetmelikler değişti; bağlantı detaylarının önemi arttı.

Ekonomik politikalarımızda da inşaat sektörü, kalkınma, gelişme modelimizin lokomotif sektörü haline geldi. Dolayısı ile prefabrikasyon da bu modelden nasibini aldı ama 30 yıl önce prefabrikasyonun inşaat sektörü içindeki pazar payının %5 olduğundan bahsediyorduk. Hala %3 - 5’lerdeyiz. Yani pazar payı oranımızı büyütemedik. Hacimsel büyüme gerçekleşti; yeni üretici firmalar devreye girdi, kısıtlı da olsa yeni pazarlar oluşturuldu. Prefabrikasyon endüstriyel yapıların gölgesinden kurtarılmaya çalışılıyor. Spor tesisleri, stadyumlar, kent mobilyaları, kara ve demiryolu yapı ve yardımcı elemanları gibi…. Ama, konut ve işyeri inşaatlarının hacminin büyüdüğü sektörde prefabrikasyonun bundan yeterince pay almaması düşündürücüdür. Bence bu konu bir çalıştay konusu olabilir. Bu arada Türkiye Prefabrik Birliği’nin son yıllarda kamu yatırımlarında prefabrikasyonun kullanımını öne çıkartan, özel çalışılmış projelere öncülük etmesi önemli bir çabadır. Ancak, spesifik projelerden yola çıkıp genele yayılan yurtlar, okullar, sağlık tesisleri gibi çalışmalara da öncülük etmesi nacizane fikrimdir.

               “Prefabrikasyon” kavramını çubuk yapı elemanları tekelinden kurtarmalıyız. Yapısal olan ya da olmayan cephe panelleri, perdeler, taşıyıcı duvarlar, bölme duvarlar, merdivenler, parapetler, görsel cephe elemanları, altyapı-temel elemanları gibi çalışmalar ile konut sektörüne de el atmalıyız;  tasarım odaklı çalışmalıyız.

TPB’ nin teknik desteği, standart ve yönetmeliklere katkıları çok önemli ve değerlidir. Bu desteği her zaman arkamızda hissediyoruz ve devamlı hissetmek istiyoruz.

5)      Yakın gelecekte prefabrikasyon sektöründe neler bekliyorsunuz? Bu beklentilere (olumlu/olumsuz) TPB olarak müdahalede bulunmak, ya da katkı yapmak, yönlendirmek nasıl mümkün olabilir?

Kıyasıya rekabet, daralan pazar prefabrikasyonda yeni arayışlara yol açacaktır. Teknik bilgi ve teknik, tasarım gücü yüksek olan bu arayışta elbette çıkış yolu bulur. Gönüllük esasıyla kurulmuş TPB bir dernek bir STK’dır. Tüzüğündeki amaç ve ilkelerine bağlı hareket ederse hepimizin menfaatinedir. STK’lar üyelerinin aktif gücü ile gelişirler, büyürler ve söz sahibi olurlar.  Bunun için yönetim, üyelerin etkinliğini diri tutulmalıdır.

6)      Özellikle Avrupa’daki prefabrikasyon sektörü hacmi, gündemi ile Türkiye’deki hacmi ve gündemi nasıl karşılaştırabiliriz? Avrupa referansı ve Türkiye kısıtlarıyla hangi başlıklara nasıl yaklaşmalıyız?

Avrupa’daki prefabrikasyon sektörü hacmi konusunda son zamanlarda çok güvenilir bir veri içeren yazıya rastlamadım ama sohbet ve gözlemler sonucunda bu hacmin çok yüksek olduğunu söyleyebilirim. Yani Türkiye’deki %5’lerden çok yüksek. İsraf ve kayıpları önlemek, azaltmak adına her konuda standardizasyon Avrupa’da kabul görüyor. Bunun sonucu üreticiler tek tip ya da tek

                                                                                      3/4

ürün üretiyorlar, bunun üzerinde uzmanlaşıyorlar. Örneğin yalnızca cephe panelleri ya da prekast merdiven üreticileri, ya da döşeme üreticileri, kolon üreticileri var. Projeler bu ürünlere uygun yapılıyor. Üretim kalitesi çok yüksek. Öyle cephe panelleri gördüm ki elimi üzerine sürmeye çekindim, kirletirim diye… Bağlantı elemanları, ekipmanları çok kaliteli ve uzun ömürlü. Tabi bunlar birazda zenginlikle ilişkili. Avrupa’da sürdürülebilir toplam kalite anlayışı her türlü üretimde yer buluyor. Bizler toplumsal gelişmemizi tamamlayamadığımızdan, Türkiye’de henüz bu anlayışa ulaşamadık.

7)      Varsa … diğer paylaşmak, açmak istediğiniz konular.

TPB’nin mimari proje firmaları ile temasını, işbirliğini geliştirmesi lazım. Mimari proje ofislerinin prefabrikasyona bakışlarını, bakış açılarını geliştirmeliyiz. Bu konuyu çok önemsiyorum. Ayrıca üniversitelerin sektörümüzdeki uygulamalardan haberdar olmasını sağlamalıyız. Örneğin TPB üye kuruluşların her birinin yılda bir kez de olsa mimarlık veya inşaat mühendisliği öğrencilerine kendi tesislerinde teknik gezi imkanı sağlamasına ne dersiniz? Bizlerin, prefabrikasyona gönül vermiş, buna kafayı takmış genç arkadaşlara ihtiyacımız var. Bu geziler sayesinde bu genç arkadaşları sektöre kazandırabiliriz. Ben bunu sahne tozu yutmak gibi görüyorum. Bir kez insanın içine prefabrikasyon kaçarsa bir daha iflah olmaz! Mezun olurken hayallerinde prefabrikasyon olan gençler bulmalıyız. Prekast tasarımcılar yaratmalıyız. Prefabrikasyona, betona gönül vermiş kişilerin çabalarını önemseyelim, destekleyelim.

    Yaptığımız teknik çalışmalar sanatsal dokunuşlar ile desteklenmedikçe yalnızca ticari faaliyetten    öte gidemez. Bizler, prekastçıların yaptığı işin tasarım odaklı bir iş olduğunu unutmayalım. Betona  ruh üflerken sanatımızı, tasarım gücümüzü ortaya koyuyoruz. Ortaya çıkacak elemanın boyutu,        şekli, orantısı, yerindeki duruşu sizce de tasarım gücünü yansıtmıyor mu? Bu tasarım, daha betonun karışım reçetesini hazırlarken başlıyor. Önce karışımı tasarlıyoruz, maruz kalacağı yüklere göre; sonra şekillendiriyoruz, vücuda getiriyoruz; pişiriyoruz; kaldırıp taşıyoruz; dinlendiriyoruz; seyahat ettiriyoruz; sallıyoruz, sıkıştırıyoruz, canını acıtıyoruz ve sonunda hizmet edeceği sürece ayakta duracak bir yapıt haline getiriyoruz.  

      Bu söyleşi beni oldukça gerilere götürdü. Sayenizde ben de şöyle geçmişin ve gelişmenin değerlendirmesini yaptım. Üniversite yıllarında Bursa-Ankara arası yolculuklarımızda, Eskişehir’den geçerken ESTON’un tesislerinde ne olup bittiğini, neler ürettiğini, yeni işlerinin ne olup olmadığını hatta makina teçhizatlarını bile gözlemliyorduk. İşte bu bizim içimize işleyen bir virüsdü !

          Sonuç olarak; bu bir serüven! Bu serüveni heyecanla sürdürmeyi arzu ediyoruz. Daha yapacak çok işimiz var. Bir sonraki kuşağı beton prefabrikasyona hazırlamalıyız. Söyleşiniz için Teşekkürler..

26.04.2019

                                                                              4/4